دنیای وب

رایانش ابری سیستمی مبتنی بر وب برای ارائه خدمات کامپیوتری به صورت آنی است که با توجه به پیشرفت هرچه بیشتر تکنولوژی در زندگی روزمره بخش بزرگی از زندگی ما را بدون آنکه از آن اطلاع كافی داشته باشیم در بر می گیرد. بس با ما باشید برای درک هرچه بهتر این سیستم.

رایانش ابری چیست؟ چطور کار می كند؟ تاریخچه رایانش ابری چیست؟ چه شرکت هایی در این زمینه فعالیت می‌کنند و مهمترین آن ها کدامند؟ حال که فضای ابری تا این اندازه بر زندگی ما تاثیر گذار است، نقاط قوت و ضعف آن چیست؟ اطلاعات ما چگونه محافظت می‌شوند؟

رایانش ابری یا Cloud Computing تکنولوژی ای مبتنی بر اینترنت بوده که دسترسی فراگیر کاربران را به مخازن اشتراکی (سخت افزاری و نرم افزاری) فراهم کرده تا کاربران بدون داشتن دغدغه هایی نظیر خرید و نگهداری تجهیزات شبکه و پرداخت هزینه های سنگین، منابع فناوری اطلاعات خود را به آسانی تامین نمایند. این فناوری عموما به صورت مجموعه ای از منابع سخت افزاری و نرم افزاری تحت شبکه (غالبا اینترنت) به کاربران ارائه می گردد. فضای ابری به سه دسته طبقه بندی می گردد:

سرویس های مبتنی بر رایانش ابری:

(Software as a Service (Saas
(Infrastructure as a Service (IaaS
(Platform as a Service (PaaS

در ادامه مطلب با ما باشید تا پاسخ این سوالات را باهم بررسی كنیم.

رایانش ابری بر چه اساسی فعالیت می‌کند؟

همانطور كه گفته شد رایانش ابری سیستم ارائه خدمات کامپیوتری است. این خدمات اغلب شامل ارائه فضای اختصاصی به مشتری می‌باشند. به عنوان مثال شما به جای آنکه یک کارت حافظه اضافی برای ذخیره موسیقی های دلخواهتان خریداری كنید، به سادگی آن ها را بر روی حافظه ابری ای که یک شرکت فضای ابری ارائه می کند ذخیره می کنید. با این کار هم از لحاظ مالی سود می کنید‏ و هم سیستم شما به علت ذخیره سازی اطلاعات زیاد کیفیت کار خود را از دست نمی دهد.

رایانش ابری چگونه كار می كند؟

شركت ها و یا اشخاص بجای آنکه سیستم های بزرگ با هزینه نگهداری بسیار سنگین برای خود خریداری كنند به سادگی به شركت های بزرگ تر با ارائه سیستم فضای ابری مبتنی بر وب مراجعه می‌کنند. این شركت ها سخت افزار مورد نیاز را برای ارائه رایانش ابری دارا می باشند و از طرفی هزینه مالی نیز برای طرفین به صرفه تر است؛ زیرا همانطور که گفته شد کاربر (شرکت یا فرد) هزینه های خرید و نگهداری سیستم های کامپیوتری سنگین را متحمل نمی شود و در عین حال هر لحظه که به فایل خود نیاز داشته باشد کافیست به اینترنت متصل شود. از طرف دیگر شرکت های ارائه کننده رایانش ابری با ارائه سرویس های متنوع و جلب رضایت مشتری، سود های کلانی می برند.

خدمات فضای ابری در چه زمینه هایی است؟

امروزه رایانش ابری طیف وسیعی از خدمات را در بر میگیرد. از پایه ای ترین یعنی خدمات ذخیره سازی تا شبکه، کارهای اداری و هوش مصنوعی . به صورت کلی هر سرویسی که از درگیری فیزیکی شما با پردازش کامپیوتری به کاهد جزئی از سیستم رایانش ابری است.

چه شرکت هایی در زمینه فضای ابری فعالیت می کنند؟

تعداد شرکت ها در زمینه رایانش ابری بسیار زیاد است. به عنوان مثال سرویس درایو گوگل به شما این امکان را می دهد که به صورت رایگان (تا ۱۵ گیگا بایت) هر فایلی که دلخواهتان باشد را در این سرویس ذخیره کنید. اطلاعات بانکی، برنامه های شبکه اجتماعی، حساب های کاربری در وب سایت ها، دانشگاه و یا حتی سیستم رستوران محبوب تان که اسم شما را به عنوان مشترک ذخیره کرده از جمله سرویس های رایانش ابری می باشند!

دلایل استفاده از رایانش ابری؟

معنای رایانش برای ما آشناست؛ اما چرا ابری؟ دلیل این نام گذاری غالبا به این خاطر است که محل ذخیره سازی، سیستم عامل، و سخت افزاری که سیستم ارائه دهنده استفاده می کند از دید کاربر مخفی است. در عین حال عبارت "ابر" از شعار شرکت تله کام گرفته شد که در ابتدا خدمات تلفنی و اکنون خدمات ابری نیز ارائه می کند: "ابری از خدمات برای ارائه". در نهایت اصطلاح رایانش ابری از آنجایی که از دید کاربر مخفی است بهترین گزینه برای نام گزاری این سیستم به نظر می آمد.

چه زمانی برای اولین بار از فضای ابری استفاده شد؟

عبارت رایانش ابری از اول قرن ۲۱ میلادی رواج یافت، اما ایده این کار به سال ها پیش از این بر می گردد (حدود ۱۹۶۰میلادی). آن زمان نه به صورت اینترنتی بلکه به صورت فیزیکی شرکت ها مین فریم ها را برای پردازش اطلاعات سنگین خود اجاره می کردند. که البته این برگ از تاریخ هم دیری نپایید و با ورود کامپیوتر های شخصی به بازار، تهیه کامپیوتر بسیار ساده تر و در عین حال کم هزینه تر بود؛ تا زمانی که حجم اطلاعات بسیار بالا رفت و با تولد اینترنت حجم اطلاعات چندین برابر نیز شد. پس بار دیگر اشخاص و شرکت ها به شرکت های بزرگ تر با سخت افزار قوی تر و فضای ذخیره سازی بیشتر نیاز داشتند، که باعث شد در انتهای دهه ۹۰ میلادی و ابتدای سال ۲۰۰۰ باز هم از شرکت های بزرگ تر تقاضای کمک کنند اما این بار بسیار پیشرفته تر و سریع تر و با نامی جدید: رایانش ابری.

مزایا و معایب فضای ابری

رایانش ابری لزوما همیشه به معنی سرویس ارزان تر نیست، همانطور که اجاره منزل در بلند مدت ارزان تر از خرید آن نیست. به عنوان مثال وقتی که شما فایل های خود را می توانید بر روی فضای اضافه هارد درایو سیستم شخصی خود ذخیره کنید، یا موسیقی دل خواهتان را روی گوشی خود داشته باشید نیازی به هزینه کردن و خرید فضای ابری ندارید.

به عنوان مثال نرم افزار های تحت وب را در نظر بگیرید. شما به عنوان یک برنامه نویس به جای آنکه سیستم قدرتمندی را برای طراحی و اجرای برنامه خود خریداری کنید؛ به سادگی و با هزینه ای بسیار پایین تر به یک سرویس رایانش ابری مراجعه ک می کنید و برنامه خود را طراحی کرده و به اجرا در می آورید. در عین حال برنامه شما دقت مورد نیاز را ندارد و گاها ممکن است با مشکل مواجه شود. بسیاری از کاربران در این زمینه ابراز نگرانی کرده اند و خواستار تغییرات جدی در این گونه سرویس ها شده اند.

- کاهش هزینه پیاده سازی و نگهداری دیتاسنترها با تمرکز روی سرویس های مورد نیاز IT
- افزایش سرعت بهره وری با استفاده از منابع جدید IT تنها با تنظیمات ابتدایی
- هزینه کرد متناسب با میزان منابع مورد استفاده از دیتاسنترها و سرورها
- تسهیل تخمین ظرفیت مورد نیاز برای سرویس ها

امنیت رایانش ابری چگونه تامین می شود؟

قطعا بسیاری از شرکت ها و همینطور اشخاصی که از سیستم رایانش ابری استفاده می کنند نگران امنیت اطلاعات خود هستند، هرچند که ایرادات امنیتی بسیار نادر هستند. از آنجایی که سیستم های شخصی زیادی به ابر کامپیوتر های رایانش ابری به صورت مستقیم یا غیر مستقیم متصل هستند، به همان میزان که نگران امنیت داده های خود بر روی سرویس های ابری هستید بیشتر از آن باید نگران سیستم کامپیوتر شخصی خود باشید؛ چرا که سیستم های کامپیوتر شخصی طبیعتاً در مقابل حملات امنیتی آسیب پذیرتر هستند تا ابر کامپیوتر ها. پس دسترسی از طریق یک کامپیوتر شخصی به سرور های اصلی فضای ابری ساده تر است.

اما در نهایت هنوز نگرانی برای چگونگی تامین امنیت شبکه پا بر جاست. مخصوصا برای شرکت هایی که اطلاعات خود را بین سرویس های مختلف ابری مدام جا به جا می کنند. این مسئله باعث ایجاد ایرادات امنیتی، دانلود های غیر مجاز و بد افزار ها می شود. در این شرایط ابزار های امنیتی دست به کار می شوند و با استفاده از پروتکل های امنیتی پیچیده از هرگونه ورود غیر مجاز به سیستم جلو گیری می نمایند. هرچند که ایرادات امنیتی به ندرت پیش می آیند اما در نهایت احتمال نفوذ امنیتی به ابر کامپیوتر های ارائه دهنده خدمات رایانش ابری بسیار کم است.

چند نوع رایانش ابری وجود دارد؟

رایانش ابری بر اساس استفاده به سه قسمت کلی تقسیم می شود:

رایانش ابری عمومی:

سیستم کلاسیک رایانش ابری است که اطلاعات به صورت عمومی در اختیار همه کاربران قرار می گیرد به عنوان مثال سرویس اپ گوگل یا آزور مایکروسافت. مزیت این سرویس این است که سرعت و قدرت پردازش بسیار بالاست اما برای سرویس هایی که نیاز امنیتی اولویت اول آن ها نیست استفاده می شود.

رایانش ابری خصوصی:

برای سازمان هایی که می خواهند از برخی فواید سیستم عمومی استفاده کنند، بدون آنکه کنترل بر روی اطلاعات یا سرویس را از دست بدهند. این شرکت ها میتوانند انتخاب کنند که اطلاعات آن ها دقیقا کجا اطلاعات آن ها ذخیره می شود و همینطور زیر ساخت های مورد نیاز را برای پروژه های خود طراحی کنند که به مخاطبان خود اجازه دهند از حداکثر قدرت پردازش بدون به خطر انداختن امنیت استفاده کنند.

رایانش ابری ترکیبی:

کمی از دو مورد پیشین است که دلیل اصلی استفاده از آن افزایش استفاده از سخت افزار و توانایی بالاتر باز گردانی اطلاعات در صورت از بین رفتن است.

رایانش ابری در آینده

با وجود سابقه بسیار رایانش ابری هنوز در مراحل ابتدایی تطبیق خود با جهان اینترنتی است. بسیاری از شرکت ها هنوز درحال توسعه و تجدید نظر در سیاست های کاری خود هستند. با این وجود پیشرفت فضای ابری وابسته به شرکت ها می باشد که به سیستم فضای ابری اعتماد کنند و داده های خود را به آنها بسپارند. هرچند که ارائه دهنده گان رایانش روزانه در حال توسعه این سرویس های خود هستند که ثابت کنند رایانش ابری تنها به اصول پایه ای محدود نمی شود و به عنوان یک بستر امن پردازش اطلاعات کامپیوتری می توان از آن استفاده کرد. اما تحقیقات نشان می دهد که تنها حدود ده درصد از ظرفیت موجود فضای ابری استفاده می شود که این امر به این معناست که هنوز بسیاری از صاحبان تجارت ها به انتقال اطلاعات خود به سرور های بزرگ فضای ابری اعتماد ندارند. اما در نهایت همه به سمت رایانش ابری و یکپارچه سازی اطلاعات دیجیتال سوق داده خواهند شد.

شرکت مفتاح با داشتن نیرو های مجرب و کارآزموده به اتکای تجربه موفق انجام پروژه های مبتنی بر رایانش ابری در سازمان های بزرگ و در سطوح مختلف آماده ارائه بهترین راه کارها در این حوزه می باشد.